Comillas, zomerverblijf van heren

Over de naam van de stad Comillas, in Cantabrië, wordt in de volksmond gezegd dat die komt omdat het op vijl mijl ligt van een andere stad, San Vicente de Barquera. Vijf mijl in het Spaans is ‘Cinco millas’. Toch bestaan er middeleeuwse geschriften waarin de stad genoemd wordt als ‘Cumiyas’ of ‘Cumillas’. Als we verder gaan dan ontdekken we dat de naam van de stad –net als zovele Cantabrische namen- Keltisch is. Het komt van ‘Koma-Oe’ en moet betekend hebben ‘tussen de heuvels’.

Geschiedenis
In de nabijheid van Comillas zijn diverse grotten te vinden met sporen van de mens in de Prehistorie. Zo heb je de ‘Cueva de La Meaza’ met abstracte schilderingen uit de Oude Steentijd, de ‘Cuevas de Portillo’, met resten uit de Nieuwe Steentijd, de ´Cuevas del Castillo’, waarin bijlen, pijlpunten, dolken en een stuk van een zwaard uit de Bronstijd (1800-700 v.C,) werden aangetroffen, en de ‘Mina Numa’, een oude mijn, die door de Romeinen werd geëxploiteerd. Daar werden munten en gebruiksvoorwerpen uit die tijd opgegraven.

Kelten
In het gebied, waartoe Comillas behoort, woonde voor de komst van de Romeinen een Keltisch volk, dat door o.a. Plinius de Oude de ‘Aurinos’ of ‘Avariginios’ werd genoemd. Waarschijnlijk had die zich vermengd met een nog oudere Iberische beschaving. De maatschappij van dat volk was onderverdeeld in clans, waarbij er sprake was van hoofdmannen en een raad van oude mannen. Ze leefden in versterkte nederzettingen, zg. ‘castros’ en o.a. van de visvangst.
Één zo’n ‘castro’ bevindt zich in de ‘Peña del Castillo’, een zeer strategisch gelegen plek binnen Comillas. De resten van een muur, die werd verlengd in de Middeleeuwen, zijn daar nog te bezoeken.

Romeinse bezetting
Tijdens de Romeinse bezetting van Hispania werden in Comillas vooral de bossen van ‘Monte Corona’ en hun mijnen geëxploteerd. Uit heel Cantabrië werd overigens ijzer, zink en lood gehaald.
Na de val van Rome keerden de Cantabriërs gedeeltelijk terug naar hun bestaan van voor de romanisatie. Zo konden ze eeuwenlang aanvallen weerstaan van eerst de Visigothen en later de Moren.

De Middeleeuwen
Tegen de twaalfde eeuw was ook Cantabrië geheel gekerstend en werd het leven gedomineerd door de kloosters. Ook de adel was in opkomst en er werden overal in Cantabrië ‘villas’ gesticht, met een feodale structuur. De ‘villas’ krijgen privileges en in ruil daarvoor lieten zonen van de bewoners van o.a. Comillas zich inschepen om te strijden tegen de Moren in Murcia en Andalusië. In 1245 heroverde zo een vloot met soldaten uit Cantabrië Cartagena aan de Middelandse kust.
Comillas werd overigens bekend als de ‘Villa de los Arzopispos’ (stad van de bisschoppen) omdat velen vandaan kwamen die later in Zuid-Amerika de plaatselijke bevolking bekeerden.

De moderne tijd
In de negentiende eeuw leefde Comillas nog steeds hoofdzakelijk van de visvangst. Het was de laatste havenstad waar vissersschepen thuiskwamen van de walvissenvangst. Ook werd het een zomerverblijf voor rijken. In 1881 was Comillas zelfs voor één dag hoofdstad van Spanje omdat de toenmalige koning Alfonso XII, die er zijn zomerverblijf had, op die dag de Ministerraad bijeen riep.
Dankzij de bijdrage van de Markiezen van Comillas, die in hun tijd belangrijke architecten naar de stad haalden, werden er enkele modernistische bouwwerken neergezet, zoals het beroemde ‘Capricho’ van Gaudí en de ‘Universidad Pontífice’, het universiteitsgebouw van Comillas (beiden in 1883).

Bezienswaardigheden
- De ‘Villa de Comillas’ werd in zijn geheel in 1985 op de Monumentenlijst gezet.
- Het ‘Capricho’ van Antoni Gaudí. Eigenlijk heette het ‘Villa Quijano, omdat het bedoeld was als zomerverblijf voor Máximo Díaz de Quijano, zwager van de markies van Comillas. Het werd gebouwd tussen 1883 en 1885. Nu is het een artistiek monument.
- De voorgevel van de begraafplaats, sinds 1983 een monument. Oorspronkelijk is het uit de vijftiende eeuw, maar het werd in 1881 gerenoveerd door de Catalaanse modernistische architect Domènech i Montaner, die de ruïne, die het geworden was, integreerde in het project. Op één van de muren is het beeld ‘El Ángel Exterminador’ (De vernietigende Engel), uit het jaar 1895, te zien van de modernistische kunstenaar Josep Llimona.
- De ‘Universidad Pontífice’, universiteitsgebouw en tuinen.
- De kerk van San Cristóbal, een barok gebouw dat rond 1640 werd gebouwd.

>>Zie fotos van Comillas op het Spanje foto blog.
>>Appartamentos Corona, op 2 km. van Comillas, tussen weilanden, stranden en culturele hoogtepunten